Bhaswati class 12 solutions chapter 4 प्रजानुरज्जको नृपः full solution
Bhaswati, chapter 4. प्रजानुरज्जको नृपः
1- एकपदेन उत्तरत
(क) केषाम् अन्वयः कालिदासेन विवक्षितः?
उत्तर–रघूणाम् अन्वयः कालिदासेन विवक्षित: ।
.(ख) रघुवंशिनः अन्ते केन तनुं त्यजन्ति?
उत्तर–रघुवंशिनः अन्ते योगेन तनुं त्यजन्ति ।
(ग) महीक्षिताम् आद्यः कः आसीत्?
उत्तर–महीक्षिताम् आद्यः मनुः आसीत् ।
(घ) कासां पितरः केवलं जन्महेतवः?
उत्तर–प्रजानाम् पितर: केवलं जन्महेतवः ।
(ङ) कः प्रियः अपि त्याज्यः?
उत्तर–दुष्टः प्रियः अपि त्याज्यः ।
(च) दिलीपः प्रजानां भूत्यर्थं कम् अग्रहीत्?
उत्तर–दिलीपः प्रजानां भूत्यर्थं बलिम् अग्रहीत् ।
(छ) राजेन्दुः दिलीपः रघूणामन्वये क्षीरनिधौ कः: इव प्रसूतः?
उत्तर–राजेन्दुः दिलीपः रघूणामन्वये क्षीरनिधौ इन्दुः इव प्रसूतः ।
2- पूर्णवाक्येन उत्तरत.
(क) महाकविकालिदासेन वैवस्वतो मनुः महीक्षितां कौदृशः निगदितः?
उत्तर–महाकवि कालिदासेन वैवस्वतो मनुः महीक्षितामाद्यः प्रणवश्छन्दसामिव निगदितः ।
2 ख) कालिदासः तनुवाग्विभवः सन् अपि तद्गुणैः कथं प्रचोदितः?
उत्तर–कालिदासः तनुवाग्विभवः सन् अपि तद्गुणैः चापलाय प्रचोदितः ।
2 (ग) के तं (रघुवंशं) श्रोतुमर्हन्ति?
उत्तर–लोकाः तं (रघुवंश) श्रोतुमर्हन्ति ।
2 (घ) . दिलीपस्य कार्याणाम् आरम्भः कीदशः आसीत्?
उत्तर–दिलीपस्य कार्याणाम् आरम्भः आगमैः सदृशः वर्णित: ।
(ङ) .रविः रसं किमर्थम् आदत्ते?
उत्तर–रवि रसं सहस्रगुणम् उत्सष्टम् आदत्ते ।
3 .प्रश्न निर्माण कुरु
(क) सः प्रजानामेव भूत्यथं बलिम् अग्रहीत् ।
उत्तर–कः प्रजानामेव भूत्यर्थं बलिम् अग्रहीत्?
3 (ख) .प्रजानां विनयाधानात् सः पिता आसीत् ।
उत्तर–कासां विनयाधानात् सः पिता आसीत् ?
३ (ग) .मनीषिणां माननीयः मनुः आसीत् ।
उत्तर–केषां माननीयः मनुः आसीत् ?
३ (घ) .शुद्धिमति अन्वये दिलीपः प्रसूतः ।
उत्तर–शुद्धिमति कुत्र दिलीपः प्रसूतः ?
3 (ङ) .पितरः जन्महेतवः आसन् ।
उत्तर–के जन्महेतवः आसन् ?
4- अधोलिखितानां भावार्थं हिग्वी “आंग्ल “संस्कृत भाषायाम लिखत-
(क) प्रजानामेव भूत्यर्थं स॒ ताभ्यो बलिमग्रहीत् ।
(ख) आगमैः सदृशारम्थः आरम्भसदृशोदयः ।
(ग) स पिता पितरस्तासां केवलं जन्महेतवः ।
(घ) अनन्यशासनामुवीं शशारैकपुरीमिव ।
उत्तर:—(क) राजा दिलीप प्रजा की सुख-स्मृद्धि के लिए ही उससे कर लेते थे ।
(ख) दिलीप शास्त्रोचित व्यवहाराचरण करने वाले और उसी के समान फल की सिद्धि वाले थे ।
(ग) वे प्रजा के लिए पिता के समान थे क्योंकि पिता केवल जन्म देने मात्र से नहीं होता ।
(घ) दूसरे द्वारा न शासित पृथ्वी पर एक नगर के समान शासन किया ।
5- अधोलिखितेषु विपरीतार्थमेलनं कुरुत-
यौवने…….. चपलताम्
मौनम्……… शाषनम् न अकरोत्
त्याज्यः —— अक्षता
शशास……. ग्रद्मः
क्षता——– वार्धके
उत्तर:–
यौवने → वार्धके
मौनम् → चपलताम्
त्याज्य: → ग्राह्यः
शशास → शासनम् अकरोत्
क्षता → अक्षता
6- अधोलिखितेषु प्रकृति-गप्र्यय-विभागः क्रियताम्
आगत्य, उत्सष्टुम्. सम्मतः, त्याज्यः, शिष्टः
उत्तर:–
आगत्य → आ + गम् + ल्यप्
उत्स्रष्टुम् → उत् + सृज् + तुमुन
संमतः → सम् + मन् + क्त
त्याज्यः → त्यज् + यत्
शिष्टः → शिष् + क्त
7- सन्धिम् सन्धि-विच्छेदं वा कुरुत-
तनुवाग्विभवोऽपि. योगेनान्ते, ताभ्यः , बलिम्. शशासैकपुरीमिव ।
उत्तर:—तनुवाग्विभवोऽपि → तनुवाक् + विभव: + अपि
योगेनान्ते → योगेन + अन्ते
ताभ्यः + बलिम् → ताभ्यो बलिम्
शशासैकपुरीमिव → शशास + एकपुरीम् + इव
8 – अधोलिखितस्य श्लोकद्वयस्य अन्वयं कुरुत-
क–प्रजानां विनयाधानाद्रक्षणाद्धरणादपि ।
स पिता पितरस्तासां केवलं जन्महेतवः॥
अन्वयं :- सः प्रजानाम् विनयाधानात् रक्षणात् भरणात् अपि पिता (आसीत्) । तासाम् पितरः केवलम् जन्महेतवः (आसन्) ।
(ख) स वेलावप्रवलयां परिखीकृतसागराम् ।
अनन्यशासनामुर्वी शशासैकपुरीमिव । ।
अन्वयं :- स: वेलावप्रवलयाम् परिखीकृतसागराम् अन्यशासनाम् उर्वीम् एकपुरीम् इव शशास ।
9- अधोलिखितेषु विशेषण-विशेष्ययोः मेलनं कुरुत-
माननीयः….. अङ्गुली
राजेन्दुः …… आर्तस्य
जन्महेतवः….. मनुः
उरगक्षता ………दिलीपः
तस्य……. पितरः
उत्तर:
माननीयः → मनुः
राजेन्दुः → दिलीप:
जन्महेतवः → पितरः
उरगक्षता → अङ्गुली
तस्य → आर्त्तस्य
- Avyay in sanskritAvyay in sanskrit संस्कृत में अव्यय – संस्कृत में अव्यय वे सजबद होते है जो हमेशा अपने मूल रूप में … Read more
- Mp board class 6 science varshik paper 2024 विज्ञान वार्षिक पेपरMp board class 6 science varshik paper 2024 विज्ञान वार्षिक पेपर प्रिय छात्र और छात्र और छात्राओं आज यहां पर … Read more
- Mp board class 6 english varshik paper 2024 अंग्रेजी वार्षिक पेपरMp board class 6 english varshik paper 2024 अंग्रेजी वार्षिक पेपर वार्षिक परीक्षा सत्र 2023-24 कक्षा-6 परीक्षा अवधि-2 घण्टे Subject- … Read more
- Satsangati Essay In Sanskrit सत्संगतिः निबंध संस्कृत मेंSatsangati Essay In Sanskrit सत्संगतिः निबंध संस्कृत में सज्जनानां संगतिः सत्सङ्गतिः कथ्यते । मानवः एकः सामाजिक प्राणी अस्ति, अनेनैव सः … Read more
- Up Board Solution For Class 12 Sanskrit Character sketch of chandal kanya चाण्डालकन्या का चरित्र चित्रणUp Board Solution For Class 12 Sanskrit Character sketch of chandal kanya चाण्डालकन्या का चरित्र चित्रण चाण्डालकन्या का चरित्र चित्रण … Read more
- UP BOARD CLASS 10 ENGLISH POETRY CHAPTER 3 THE PERFECT LIFE SUMMARY AND CENTRAL IDEAUP BOARD CLASS 10 ENGLISH POETRY CHAPTER 3 THE PERFECT LIFE SUMMARY AND CENTRAL IDEA (CENTRAL IDEA In English) In … Read more
- UP BOARD CLASS 10 ENGLISH POETRY CHAPTER 4 The Nation BuildersUP BOARD CLASS 10 ENGLISH POETRY CHAPTER 4 The Nation Builders हिन्दी अनुवाद प्रश्न उत्तर सहित COMPREHENSION Read the following … Read more
- Essay of Importance Of Computer Today Or Computer in Indiaessay of Importance Of Computer Today Or Computer in India Hints: 1. Introduction, 2. Forms and Function, 3. Importance, 4. … Read more
- Up board solution for class 9 sanskrit chapter 2 आदिकविः वाल्मीकिःUp board solution for class 9 sanskrit chapter 2 आदिकविः वाल्मीकिः द्वितीयः पाठः आदिकविः वाल्मीकिः [संस्कृत साहित्य के आदिकवि वाल्मीकि … Read more
- Up board solution for class 9 sanskrit chapter 1अस्माकं राष्ट्रियप्रतीकानिUp board solution for class 9 sanskrit chapter 1अस्माकं राष्ट्रियप्रतीकानि प्रथमः पाठः अस्माकं राष्ट्रियप्रतीकानि [सभी राष्ट्र किन्हीं विशेष वस्तुओं को … Read more
- UP Board Solutions for Class 11 Samanya Hindi काव्यांजलि Chapter 6 भक्ति और श्रृंगार (कविवर बिहारी)UP Board Solutions for Class 11 Samanya Hindi काव्यांजलि Chapter 6 भक्ति और श्रृंगार (कविवर बिहारी) का सम्पूर्ण हल भक्ति … Read more
- UP Board Solutions for Class 11 Samanya Hindi काव्यांजलि Chapter 9 प्रेम-माधुरी, यमुना-छवि (भारतेन्दु हरिशचन्द्र) free solutionUP Board Solutions for Class 11 Samanya Hindi काव्यांजलि Chapter 9 प्रेम-माधुरी, यमुना-छवि (भारतेन्दु हरिशचन्द्र) प्रेम-माधुरी, यमुना-छवि (भारतेन्दु हरिशचन्द्र) 1 … Read more
- UP Board Solutions for Class 11 Samanya Hindi काव्यांजलि Chapter 10 उद्धव प्रसंग, गंगावतरण (जगन्नाथदास ‘रत्नाकर) free solutionUP Board Solutions for Class 11 Samanya Hindi काव्यांजलि Chapter 10 उद्धव प्रसंग, गंगावतरण (जगन्नाथदास ‘रत्नाकर’) उद्धव प्रसंग, गंगावतरण (जगन्नाथदास … Read more
- UP Board Solutions for Class 11 Samanya Hindi कथा भारती Chapter 1 बलिदान free solutionUP Board Solutions for Class 11 Samanya Hindi कथा भारती Chapter 1 बलिदान बलिदान (प्रेमचन्द) लेखक पर आधारितप्रश्न 1 — … Read more
How to download online Ayushman Card pdf 2024 : आयुष्मान कार्ड कैसे ऑनलाइन डाउनलोड करें
संस्कृत अनुवाद कैसे करें – संस्कृत अनुवाद की सरलतम विधि – sanskrit anuvad ke niyam-1
Garun Puran Pdf In Hindi गरुण पुराण हिन्दी में
Bhagwat Geeta In Hindi Pdf सम्पूर्ण श्रीमद्भगवद्गीता हिन्दी में
2 thoughts on “Bhaswati class 12 solutions chapter 4 प्रजानुरज्जको नृपः full solution”