Up board solution for class 7 sanskrit chapter 2 चित्र पाठ:
पाठ 2 चित्र पाठ का सम्पूर्ण हल
अयं कः ?
अयं राष्ट्रपिता मोहनदासकरमचन्द-गान्धी ।
कथम् अयं राष्ट्रपिता ?
अयं वर्तमानभारतराष्ट्रस्य जनकः अस्ति ।
कथम् अयं प्रसिद्धः ?
अयं सत्याग्रहेण अहिंसान्दोलनेन च परतन्त्रं भारतं स्वतन्त्रम् अकारयत् ।
अयं कः ?
अयं अस्माकं राष्ट्रस्य तृतीयः राष्ट्रपतिः डॉ० जाकिर हुसेनमहाभागः ।
कथम् अयं तृतीयः राष्ट्रपतिः ?
अस्य किं वैशिष्ट्यम् आसीत् ?
अयं नूतनायाः प्राथमिक शिक्षापद्धतेः विशेषज्ञः आसीत् ।
अयं कः ?
अयं भारतस्य एकादशः राष्ट्रपति डॉ० ए० पी० जे० अब्दुलकलामः । अस्य जन्म कदा अभवत् ?
अस्य जन्म 1931 तमे वर्षे अक्टूबर मासस्य पचदशे दिनाङ्के अभवत् । अस्य जन्म तामिलनाडु प्रान्तस्य रामेश्वर नामके स्थाने अभवत् । कथम् अयं प्रसिद्ध ?
अयं महान् वैज्ञानिकः । “मिसाइलमैन” इति नाम्ना प्रसिद्धः अभवत ।
Up board solution for class 7 sanskrit chapter 2 चित्र पाठ:
अयं कः ?
अयं डॉ० भीमराव अम्बेडकरमहाभागः ।
कथम् अयं प्रसिद्धः ?
स्वतन्त्रभारतस्य संविधाननिर्माणे अस्य अपूर्वं महत्त्वपूर्णच योगदानम् आसीत् ।
इयं महाराज्ञी लक्ष्मीबाई ।
किमर्थम् इयं प्रसिद्धा ?
इयं लक्ष्मीबाई 1857 तमे वर्षे प्रथम स्वातंत्रय
संग्रामस्य वीरांगना आसीत्। त्रयोविंशतिवर्षायु प्राप्ता इयं राजमहिषी आंग्लसाम्राज्यस्य सैन्यबलं प्रतिकर्तुं प्रयत्नवती। रणक्षेत्रे वीरगतिं प्राप्तवती परच यावज्जीवनं आंग्लशासकानां झाँसीनगरातिक्रमणं नाङ्गीकृतवती ।
इयं का ?
इयं ‘भारतकोकिला’ श्रीमतीसरोजिनी नायडूमहाशया ।
कथम् इयं ‘भारतकोकिला’ ?
इयं विदुषी कवयित्री सुमधुरभाषिणी च आसीत् ।
इयं स्वतन्त्रभारते उत्तरप्रदेशस्य
प्रथमं राज्यपालपदम् अभूषयत् ।
Up board solution for class 7 sanskrit chapter 2 चित्र पाठ:
इयं का ?
इयं प्रियदर्शिनी इन्दिरागान्धी।
इयं कथं प्रसिद्धा ?
इयम् अस्माकं देशस्य प्रथम-महिला-प्रधानमन्त्री आसीत् । सर्वे जनाः इमां कुशलप्रशासिकारूपेण श्रद्धया स्मरन्ति।
इयं का ?
इयं भारतानुरागिणी परमविदुषी डॉ० एनीबेसेण्ट महोदया।
अस्याः का विशेषता ?
इयं जन्मना आङ्ग्लदेशीया ।
इयं हिन्दू-विश्वविद्यालयस्य निर्माणाय प्रभूतं धनं विस्तृतं भूखण्डं च अददात् । अस्याः भाषणेषु रचनासु च संस्कृतवाङ्मयस्य संस्कृतभाषायाः च गौखं प्रकाशितम् अस्ति ।
इयं देशस्य स्वतन्त्रतायै महत्त्वपूर्ण योगदानम् अकरोत् ।
लखनऊनगरम्
लखनऊनगरम् उत्तरप्रदेशस्य राजधानी अस्ति ।
इदं प्राचीनं सुरम्यं च नगरम् अस्ति ।
अत्र बहूनि दर्शनीयानि स्थलानि सन्ति, यथा-रेजीडेंसीस्थलम्, इमामबाड़ाभवनम्, सचिवालयश्च ।
इदं किम ?
इदं रेजीडेंसीस्थलम् अस्ति ।
इदम् अस्माकं देशभक्तानाम् आत्मत्यागं स्मारयति ।
प्रथमे स्वतन्त्रतासंग्रामे 1857 तमे वर्षे भारतीयाः वीराः
आङ्ग्लशासनस्य यदा विरोधम् अकुर्वन् तदा देश-भक्ताः अत्रापि आङ्ग्लान् आक्रान्तवन्तः । अस्मिन् युद्धे राष्ट्रभक्तैः स्वरक्तं प्रवाहितम्। तेषां त्यागेनैव स्वतन्त्रतायाम् एकं सोपानं निर्मितम् ।
इदं सचिवालयभवनम् अस्ति ।
अस्मिन् भवने विधानसभायाः विधानपरिषदश्च अधिवेशनानि भवन्ति । अस्मिन् एव भवने स्थित्वा राज्यस्य मन्त्रिणः सचिवाः अन्ये चाधिकारिणः राजकार्य सञ्चालयन्ति। सचिवालये एव उत्तरप्रदेशशासनस्य मुख्यः कार्यालयः अस्ति ।
इदं किम् ?
इदं आंचलिक-विज्ञान-केन्द्रम् अस्ति ।
किमर्थम् इदं प्रसिद्धम् ?
इदं हि अनुभवाधारित शिक्षा प्रदानाय विख्यातं वर्तते ।
इदं केन्द्रद्रं लखनऊनगरस्य मध्ये स्थितं अस्ति ।
अस्मिन् केन्देर अन्वेषणकक्षम् इति नाम्नः भवनमस्ति ।
अस्य कक्षे भूजलीयान्वेषणं जैव प्रौद्योगिकीक्रान्तिः व्यावहारिक विज्ञानं चेति तिस्त्रः दीर्घिकाः सन्ति ।
इदम् इमामबाड़ा-भवनम् अतिमनोहरम् अस्ति
इदम् अवधशासकानां स्मारकम् अस्ति । अस्य भवनस्य छदिः अतिविस्तृता अस्ति। इयं स्तम्भैः विनापि बहुकौशलेन निर्मिता अस्ति। अस्मिन् एकं विचित्रं सोपानमण्डलम् अस्ति । तत्र नवागन्तुकाः बहुधा मार्ग विस्मरन्ति ।
अत एव जनाः इदं भवनं ‘भूलभुलैया’ इति वदन्ति ।
(शब्दार्थः)
सत्याग्रहेण = सत्य के लिए मन, वचन और कर्म से दबाव डालना। अन्यत् = और । अयच्छत् = दिया। कवयित्री =कविता करने वाली। असहत = सहा । अभूषयत् = शोभित किया। प्रेषितवान् = भेजा। भारतानुरागिणी = भारतदेश से प्रेम रखने वाली। प्रभूतम् बहुत । सुरम्यम् =अतिसुन्दर । आक्रान्तवन्तः = सताये, डराये। स्मारयति याद दिलाती है। विचलन्ति स्म = विचलित होते थे। छदिः छत। स्तम्भैः विनापि खम्भों के बिना भी। अधिवेशनानि = बैठकें ।
अभ्यासः
- उच्चारणं कुरुत पुस्तिकायां च लिखत-
राष्ट्रपिता अहिंसान्दोलनेन त्यागेनैव कवयित्री संस्कृतवाङ्मयस्य आक्रान्तवन्त अविष्कृताः, ज्योतिर्विद्, समर्थितम्, त्रयोविंशतिवर्षायु, साम्राज्यस्य, भूजलीयान्वेषणम्, अन्वेषणकक्षम् ।
- एकपदेन उत्तरत-
(क) ‘राष्ट्रपिता’ नाम्ना कः प्रसिद्धः ?
मोहनदास करमचन्द गान्धी
(ख) “मिसाइलमैन” इति नाम्ना कः प्रसिद्धः ?
डॉ० ए० पी० जे अब्दुल कलामः
(ग) उत्तर-प्रदेशस्य प्रथमं राज्यपालपदं का अभूषयत् ?
श्रीमती सरोजिनी नायडू महाशया
(घ) इन्दिरागान्धी कस्य सुपुत्री ?
जवाहलाल नेहरू महोदयस्य
(ङ) उत्तरप्रदेशस्य राजधानी का ?
लखनऊ नगरम्
(च) ‘शून्यम्’ इति अंकस्य आविष्कर्ता कः आसीत् ?
आर्यभट्टः
- पूर्णवाक्येन उत्तरत-
(क) डॉ० भीमराव अम्बेडकरस्य संविधाननिर्माणे कीदृशं योगदानमासीत् ?
डॉ० भीमराव अम्बेडकरस्य संविधान निर्माण अपूर्व योगदानमासीत्
(ख) श्रीमती सरोजिनीनायडूः किं पदमभूषयत् ?
श्रीमती सरोजिनी नायडूः उत्तर प्रदेशस्य प्रथमं राज्यपाल पदम्भूषयत् ।
(ग) जनाः इन्दिरां केन रूपेण स्मरन्ति ?
जनाः इन्दिरां कुशल प्रशासिका रूपेण स्मरन्ति ।
(घ) डॉ० एनीबेसेण्टमहोदया हिन्दू-विश्वविद्यालयाय किम् अददात् ?
डॉ० एनीबेसेन्ट महोदया हिन्दू विश्वविद्यालयाय प्रभूतं धनं विस्तृतं भूखण्डं च अददात्
(ङ) रेजीडेंसीस्थले भारतभक्तैः किं परवाहितम् ?
रेजीडेन्सीस्थले भारतभक्तैः स्वरक्तम् प्रवाहितम् ।
- सन्धि-विच्छेदं कुरुत –
पदम् सन्धिविच्छेदः
यथा- अहिंसान्दोलनेन अहिंसा आन्दोलनेन
अत्रापि……………अत्र + अपि
चासहत …………. च + असहत
नातिदूरे………………….न + अतिदूरे
- (क) मजूषातः उचितपदानि चित्वा वाक्यानि पूरयत-
(1857 तमे वर्षे, सत्याग्रहेण, विदुषी कवयित्री, लखनऊनगरे)
(क) महात्मागाँधी…………….. परतन्त्रं भारतं स्वतन्त्रम् अकारयत् ।
सत्याग्रहेण
(ख) लक्ष्मीबाई…..……. प्रथम स्वातंत्रय संग्रामस्य वीरांगना आसीत् ।
1857 तमे
(ग) श्रीमतीसरोजिनीनायडूमहाशया.. …………. आसीत् ।
विदुषी कवयित्री,
(घ) विज्ञान-आंचलिक-केन्द्रम्. .स्थितमस्ति ।
लखनऊनगरे
(ख) उचितं संयोजनं कुरूत-
(क) रेजीडंसीस्थलम् —–अनुभवाधारित शिक्षणप्रदानाय ।
(ख) इमामबाड़ा ——- देशभक्तानाम् आत्मत्यागम् ।
(ग) सचिवालयः ——प्रदेशस्य मुख्यकार्यालयः ।
(घ) विज्ञान——आंचलिक केन्द्रम् अवधशासकानां स्मारकम् ।
उत्तर —
(क) रेजीडंसीस्थलम् —–देशभक्तानाम् आत्मत्यागम् ।
(ख) इमामबाड़ा——आंचलिक केन्द्रम् अवधशासकानां स्मारकम् ।
(ग) सचिवालयः—–प्रदेशस्य मुख्यकार्यालयः ।
(घ) विज्ञान——अनुभवाधारित शिक्षणप्रदानाय ।
7- संस्कृतभाषायाम् अनुवादं कुरुत –
(क) महात्मा गान्धी ने देश के लिए कार्य किया।
महात्मा गान्धी देशाय कार्यं अकरोत् ।
ख) यहाँ बहुत दर्शनीय स्थल हैं।
अत्र बहूनि दर्शनानि स्थलानि सन्ति ।
(ग) इस स्मारक को देखने लोग आते हैं।
इदं स्मारकं दर्शनाय जनाः आगच्छन्ति ।
(घ) रेजीडेंसी-स्थल पर देशभक्तों को याद करते हैं।
रेजीडेन्सी स्थले देशभक्तान् स्मरन्ति
(ङ) राजभवन में राज्यपाल रहते हैं।
राजभवने राज्यपालः निवसति
How to download online Ayushman Card pdf 2024 : आयुष्मान कार्ड कैसे ऑनलाइन डाउनलोड करें
संस्कृत अनुवाद कैसे करें – संस्कृत अनुवाद की सरलतम विधि – sanskrit anuvad ke niyam-1
Garun Puran Pdf In Hindi गरुण पुराण हिन्दी में
Bhagwat Geeta In Hindi Pdf सम्पूर्ण श्रीमद्भगवद्गीता हिन्दी में
