WriteEssay on Udayanam in Sanskrit Language उद्यानम् पर संस्कृत भाषा में निबंध लिखिए
Sanskrit Essay on Udayanam उद्यानम् पर संस्कृत भाषा में निबंध लिखिए
उद्यानम् संस्कृत निबंध :
‘उद्यानम्’ इत्यनेन शब्देन कस्य जनस्य मन: आह्लादं न अनुभवति ।। यतोहि अनेन शब्देन ता: मधुर-क्षणानां स्मृतयः स्मृतिपथे आयान्ति, यानि बाल्यकाले स्वमित्रैः सह उद्याने क्रीडता अस्माभि: व्यतीतानि सन्ति ।। अस्माकं समाजे सर्वे खलु जना: उद्यानानां महत्त्वं जानन्ति, तदैव नगरेषु,ग्रामेषु,महानगरेषु च सर्वत्रैव उद्यानानि अनेकानि भवन्ति ।।
उद्याने बहवः वृक्षा: भवन्ति , तेषु केचन फलान्विता:, केचन च केवलं पुष्पान्विताः ।। केषुचित् स्थलेषु उद्यानं परित: परिखा एका निर्मीयते ।। अनया पशव: उद्याने प्रविष्टा: न भवन्ति ।। उद्यानेऽस्मिन् पक्षिण: वृक्षेषु मधुरं कलरवं कुर्वन्ति ।। भ्रमरा: पुष्पेषु गुञ्जन्ति स्व प्रियया सह प्रात:काले, यदा अस्मिन् पुष्पाणि विकसन्ति तेषु मधुपानं च कुर्वन्ति ।। ।।
बहवः जना: अस्मिन्नेव समये सायंकाले च स्वास्थ्य-लाभाय उद्यानमध्ये भ्रमणार्थं आगच्छन्ति ।। केचित् आध्यात्मिका: जना: अत्र आगत्य एकान्ते भगवत् ध्यानं कुर्वन्ति ।। अत्र अनेकेषां वृक्षाणां छाया अतीव सघना वर्तते ,अनेन सा ग्रीष्मकाले रम्या सुखदायिनी च भवति ।। बहवः पथिका: अस्मिन् उद्याने मध्याह्नकाले विश्राममपि कुर्वन्ति ।।
अस्माकं नगरमध्येऽपि एकम् उद्यानम् अस्ति ।। तस्य उद्यानस्य नाम ‘उपाध्याय उद्यानम्’ वर्तते ।। तस्मिन् जम्बीर-आम्र-द्राक्षा-अमृतफल-निम्बादीनां विविधश्रेणीनां वृक्षा:सन्ति ।। तत्र एकं जलयन्त्रमपि विद्यते ।। तस्मात् जलयन्त्रात् जलधारा: निरन्तरेण प्रवहन्ति ।। दृश्योऽयं अतीव मनोरम: प्रतीयते ।। ग्रीष्मकाले अस्य परित: अनेके जना: स्थित्वा शीतलतां आह्लादकताम् अनुभवन्ति ।।
अस्मिन् उद्याने स्थाने-स्थाने कोमलानि शष्पाणि विस्तृतानि ।। अस्योपरि स्थित्वा जना: परमसुखम् अनुभवन्ति ।। उद्यानेऽस्मिन् एक: कूपोऽपि वर्तते ।। तस्मादेव कूपात् अस्मिन् सर्वेभ्य: वृक्षेभ्य: जलसेचनं क्रियते ।। अस्य उद्यानस्य रक्षणाय एक: मालाकारोऽपि अत्र नियुक्तोऽस्ति ।। सः खलु अस्य परिरक्षणं,संरक्षणं च करोति ।। सः प्रात:कालाद् रात्रिपर्यन्तं अस्मिन् कार्यं करोति ।। स: कमपि जनं अस्माद् उद्यानात् पुष्पचयनार्थं अनुमति: न ददाति ।। अस्य उद्यानस्य एकः एव प्रवेशद्वारः वर्तते ।। वस्तुत: उद्यानमेतत् अस्माकं नगरस्य शोभा अस्ति ।।
प्राचीनकालेऽपि राजान: स्वप्रसादेषु उद्यानं नियोजयन्ति स्म ।।तत्र ते स्व परिजनै: सह मनोरंजनं कुर्वन्ति स्म ।। एतत्राजोद्यानम् कथ्यते स्म ।। सर्वेषां जनानां प्रवेश: अत्र निषिद्धिः आसीत् ।। यतोहि तानि सार्वजनिकानि उद्यानानि न भवन्ति स्म ।।
एतै: उद्यानै: अस्मत्कृते बहवः लाभा: सन्ति ।। सर्वप्रथमं तु एतानि अस्मत्कृते परिशुद्धं वायुं ददति ।। अनेन एतेषां उद्यानानां पर्यावरणस्य शुद्धयर्थं महत्त्वपूर्ण योगदानं वर्तते ।। एतेभ्यः वृक्षेभ्य: दैन्योपयोगिनी काष्ठानि फलानि च प्राप्यन्ते ।। पूजनकार्येषु पुष्पाणि उपलभ्यन्ते ।। फलानि खलु वयं प्रीतिपूर्वकं एतेषां खादामः , छायायां च परमशान्तिम् अनुभवामः ।।
किं बहुना एतानि उद्यानानि सर्व प्रकारेण खलु अस्मत्कृते लाभाय एव भवन्ति ।। अनेनैव केनचित् कविना एतेषां उद्यानानां प्रशंसा विषये मनोरमं पद्यमेतत् विरचितम्
वहन्ति वाता: सुमनोज्ञगन्धा:
पिबन्ति पुष्पेषु मधुद्विरेफा: ।।
खादन्ति वृक्षेषु खगा: फलानि
छायासु पान्थाः अपि संविशन्ति ।।
hi
hi